Γεωλογία πετρελαίων

• Στο τέλος αυτού του μαθήματος ο φοιτητής θα μπορεί να αναγνωρίζει δομές μέσα από σεισμικές τομές, και με τη γνώση της εξέλιξης μιας ιζηματογενούς λεκάνης να προτείνει θέσεις ανάπτυξης πεδίων υδρογονανθράκων σε μια λεκάνη.
• Ειδικότερα, η συλλογή γεωλογικών υπεδαφικών πληροφοριών μέσα από σεισμικές τομές, όπως τα πάχη των ιζημάτων, οι δομές που υπάρχουν (ρήγματα, ασυμφωνίες, αλλαγή κοκκομετρικού μεγέθους και οργάνωσης των ιζημάτων) σε συνδυασμό με την γεωχημεία των ιζημάτων θα τους δώσει τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν μητρικά, ταμιευτήρια και μονωτήρια πετρώματα, διαδικασίες μετανάστευσης και παγίδευσης των πιθανά παραγόμενων υδρογονανθράκων.

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Στο τέλος αυτού του μαθήματος ο φοιτητής θα έχει περαιτέρω αναπτύξει τις ακόλουθες δεξιότητες:

1. Ικανότητα να χρησιμοποιεί το μοντέλο εξέλιξης μιας λεκάνης στην κατεύθυνση αναγνώρισης πιθανών πεδίων υδρογονανθράκων.
2. Ικανότητα να «διαβάζει» σεισμικές τομές.
3. Ικανότητα να αναγνωρίζει πιθανά μητρικά πετρώματα.
4. 4.Ικανότητα αναγνώρισης πιθανών ταμιευτήρων και παγίδων υδρογονανθράκων.

Η ύλη του μαθήματος χωρίζεται σε τρία τμήματα:

1. Θεωρία γεωλογίας πετρελαίων. Περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες για την ανάπτυξη πεδίων υδρογονανθράκων, από τις διαδικασίες ανάπτυξης μητρικών πετρωμάτων, ταμιευτήρων, μονωτηρίων πετρωμάτων, παγίδευσης, μετανάστευση υδρογονανθράκων και παραδείγματα από όλο τον κόσμο για πεδία υδρογονανθράκων σε διαφορετικά τεκτονικά καθεστώτα και διαφορετικούς χρόνους δημιουργίας τους.
2. Μελέτη και ερμηνεία σεισμικών τομών, στρωματογραφία ακολουθιών.
3. Η εφαρμογή της θεωρίας στην  Μεσοελληνική Αύλακα στην Κεντρική Ελλάδα για την οποία υπάρχουν διαθέσιμες σεισμικές τομές. Αναφορά και αξιολόγηση γίνεται επίσης και στις υπόλοιπες λεκάνες που μελετηθήκαν στο προηγούμενο μάθημα.

• Παραδόσεις με χρήση διαφανειών ή παρουσιάσεων με powerpoint, εργαστήρια με υποδειγματική μελέτη και ερμηνεία σεισμικών τομών.
•  Πραγματοποιούνται ασκήσεις υπαίθρου σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδας και της Μεσοελληνικής αύλακας.

1. Οι φοιτητές χωρίζονται σε ομάδες των 2-3 ατόμων και αναλαμβάνουν της εκπόνηση εργασίας στην ίδια λεκάνη. Την εργασία τους αυτή παρουσιάζουν ενώπιων των συναδέλφων τους με powerpoint.
2. Γραπτή εξέταση σε γενικές γνώσεις στη γεωλογία πετρελαίων.
3. Δικαίωμα συμμετοχής στις γραπτές εξετάσεις έχουν όσοι έχουν συγγράψει και παρουσιάσει την εργασία που έχει ανατεθεί.
4. Ελάχιστος προβιβάσιμος βαθμός: 5.
5. Η βαθμολόγιση των φοιτητών προκύπτει από την συμμετοχή τους στην σύνταξη και παρουσίαση της εργασίας που τους ανατέθηκε (70%) και την τελική γραπτή τους εξέταση (30%)

Μεσοελληνική Αύλακα:

1. Avramidis, P., Zelilidis, A. 2007: Potential source rocks, organic geochemistry and thermal maturation in the southern depocenter (Kipourio-Grevena) of the Mesohellenic Basin, central Greece. - International Journal of Coal Geology, 71 (4), pp. 554-567.
2. Zelilidis, A., Piper, D.J.W. & Kontopoulos, N. 2002: Sedimentation and basin evolution of the Oligocene - Miocene Mesohellenic basin, Greece. – American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 86 (1), 161-182.
3. Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 1996: Significance of fan deltas without toe-sets within rift and piggy-back basins: examples from the Corinth graben and the Mesohellenic trough, Central Greece. - Sedimentology, 43, 253-262.
4. Doutsos, T., Koukouvelas, I., Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 1994: Intracontinental wedging and post-orogenic collapse in Mesohellenic Trough. - Geol.Rundsch., 83, 257-275.

Λεκάνη προχώρας της Πίνδου:

1. Zelilidis, A., Maravelis, A.G., Tserolas, P. & Konstantopoulos, P.A. 2015: An overview of the Petroleum systems in the Ionian zone, onshore NW Greece and Albania. Journal of Petroleum Geology, vol. 38 (3), 331-348.
2. Maravelis, A., Koukounya, A., Tserolas, P., Pasadakis, N. & Zelilidis, A. 2015: Geochemistry of Upper Miocene-Lower Pliocene source rocks in the Hellenic Fold and Thrust Belt, Zakynthos Island, Ionian Sea, western Greece. Marine and Petroleum Geology 66, 217-230.
3. Maravelis, A., Makrodimitras, G. & Zelilidis, A. 2014: Stratigraphic evolution and source rock potential of a Late Oligocene-Early/Middle Miocene continental slope system, Diapondia Islands, Ionian Sea, NW Greece. Geological Magazine, 151(3):394-413.
4. Konstantopoulos, P. & Zelilidis, A., 2013: Sedimentation of submarine fan deposits in the Pindos foreland basin, from late Eocene to early Oligocene, west Peloponnesus peninsula, SW Greece. Geological journal, 48(4), 335-362.
5. Konstantopoulos, P. & Zelilidis, A., 2013: Provenance analysis of Eocene-Oligocene turbidite deposits in Pindos foreland basin, fold and thrust belt of SW Greece: Constraints from framework petrography and bulk-rock geochemistry. Arabian Journal of Geosciences, 6(12), 4671-4700.
6. Konstantopoulos, P., Maravelis, A. & Zelilidis, A., 2013: The implication of transfer faults in foreland basin evolution: Application on Pindos Foreland Basin, West Peloponnesus, Greece. Terra Nova Konstantopoulos, P. & Zelilidis, A. 2012: The geodynamic setting of Pindos foreland basin in SW Greece: Tectonic and sedimentary evolution. Episodes, v.35, no4, 501-512
7. Avramidis, P., Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 2000: Thrust dissection control of deep-water clastic dispersal patterns in the Klematia-Paramythia foreland basin, Western Greece. -Geol.Mag., 137, 667-685.
8. Zelilidis, A. 2003: The geometry of fan-deltas and related turbidites in narrow linear basins. Geological Journal, 38, 31-46.
9. Kokinou, Ε., Kamberis, Ε., Vafidis, Α., Monopolis, D., Ananiadis, G. & Zelilidis, Α. 2005: Deep seismic reflection data from offshore western Greece: a new crustal model for the Ionian Sea. – Journal of Petroleum Geology, 28, 81-98.
10. Avramidis, P., Zelilidis, A. 2001: The nature of deep-marine sedimentation and palaeocurrent trends as an evidence of Pindos foreland basin fill conditions. Episodes, 24, No4, 252-256.
11. Avramidis, P., Zelilidis, A., Vakalas, I. & Kontopoulos, N. 2002: “Interaction between tectonic activity and eustatic sea-level changes in the Pindos and Mesohellenic Basins, NW Greece: basin evolution and hydrocarbon potential. -Journal of Petroleum Geology, 25 (1), 53-82.

Λεκάνη Πατρών – Κορίνθου:

1. Vakalas, I., Zelilidis, A., Barkooky, A., Darwish, M. & Tewfik, N. 2015: Comparison between fan deltas in the Gulf of Suez, Egypt, and in the Gulf of Corinth, Greece. Arabian Journal of Geosciences, 8:3603-3613.
2. Zelilidis, A. 2003: The geometry of fan-deltas and related turbidites in narrow linear basins. Geological Journal, 38, 31-46.
3. Kontopoulos, N. & Zelilidis, A. 1997: Depositional environments of the coarse-grained lower Pleistocene deposits in the Rio-Antirio basin, Greece. - In: Engineering Geology and the Environment (Eds. by Marinos,P.G., Koukis,G.C., Tsiambaos,G.C. and G.C.Stournaras). Proceedings of Intern. Symp.Engin.Geol.Envir., 199-204.
4. Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 1996: Significance of fan deltas without toe-sets within rift and piggy-back basins: examples from the Corinth graben and the Mesohellenic trough, Central Greece. - Sedimentology, 43, 253-262.
5. Poulimenos, G., Zelilidis, A., Kontopoulos, N. & Doutsos, T. 1993: Geometry of trapezoidal fan deltas and their relationship to extensional faulting along the south-western active margins of the Corinth rift. -Basin Research, 5, 179-192.
6. Kontopoulos,N. & Zelilidis,A.1992: Upper Pliocene lacustrine environments in the intramontane Rio graben basin, NW Peloponnesus, Greece. ‑N. Jb. Palaont. Mh., 2, 102‑114.
7. Zelilidis,A., Koukouvelas,I. & Doutsos,T.1988: Neogene paleostress changes behind the forearc fold belt in the Patraikos Gulf areas Western Greece. ‑N. Jb. Geol. Palaont. Mh., 5: 311‑325

Λεκάνη Ζακύνθου – Ιόνια λεκάνη προχώρας:

1. Zelilidis, A., Papatheodorou, G., Maravelis, A., Christodoulou, D., Tserolas, P., Fakiris, E., Dimas, X., Georgiou, N. & Ferentinos, G., 2016: Interplay of thrust, back-thrust, strike-slip and salt tectonics in a Fold and Thrust Belt system: an example from Zakynthos Island, Greece. Intr.J.Earth Sciences. 105: 2111-2132.
2. Maravelis, A., Makrodimitras, G. & Zelilidis, A. 2012: Hydrocarbon prospectivity in the Apulian platform and Ionian zone, in relation to strike-slip fault zones, foreland and back-thrust basins of Ionian thrust, in Greece. - Oil and Gas European Magazine, 38, 2, 64-89.
3. 3. Zelilidis, A., Kontopoulos, N., Piper, D.J.W. & Avramidis, P. 1998: Tectonic and sedimentological evolution of the Pliocene-Quaternary basins of Zakynthos island, Greece: Case study of the transition from compressional to extensional tectonics. - Basin Research, 10, 393-408.
4. Κontopoulos, N., Zelilidis, A., Piper, D.J.W. & Mudie, P.J. 1997: Messinian evaporites in Zakynthos, Greece. -Palaeog., palaeocl., palaeoec, 129, 361-367.

 Λεκάνη Καλαμάτας:

1. 1. Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 1999: Plio-Pleistocene architecture in marginal extensional narrow sub-basins: examples from Southwest Geeece. - Geol.Mag., 136(3), 241-262.
2. Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 1994: Pliocene-Pleistocene fluvial/wave dominated deltaic sedimentation: the Pamisos delta in SW Peloponnesus, GREECE. -Geol.Mag.,131,653-668.
3. Zelilidis, A. & Kontopoulos, N. 2001: Post-Miocene sedimentary evolution of south Peloponnesus, Greece. -GAIA , No 16 (1-2), 1-12.

Λεκάνες Πλατάνου-Καστελιου και Μάλεμε – Μεσογειακή ράχη:

1. Zelilidis, A., Tserolas, P., Chamilaki, Ε., Pasadakis, N., Kostopoulou, S. & Maravelis, A.G., 2015. Hydrocarbon prospectivity in the Hellenic trench system: organic geochemistry and source rock potential of upper Miocene-lower Pliocene successions in the eastern Crete Island, Greece. Intr.J.Earth Sciences, 105: 1859-1878.
2. Maravelis, A., Manutsoglou, E., Konstantopoulos, P., Pantopoulos, G., Makrodimitras, G., Zoumpoulis, E. & Zelilidis, A. 2015: Hydrocarbon plays and prospectivity of the Mediterranean ridge. - Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects, 37:347–355.
3. Maravelis, A., Panagopoulos, G., Piliotis, I., Pasadakis, N., Manutsoglou, E. & Zelilidis, A., 2016: Pre-Messinian (sub-Salt) Source-rock potential on Back-stop Basins of the Hellenic Trench system (Messara Basin, Central Crete, Greece). Oil and Gas Science and Technology-Rev.IFP Energies nouvelles 71, 6. (DOI: 10.2516/ogst/2013130).
4. Kontopoulos, N. & Zelilidis, A. 1997: Depositional processes in outer arc marginal sub-basins during the Messinian. Examples from the western Crete Island, Greece. -Geologica Balcanica, 27, 1-2, 91-100.
5. Kontopoulos, N., Zelilidis,A. & Frydas,D. 1996: Late Neogene sedimentary and tectonostratigraphic evolution of southwestern Crete island, Greece. - N. Jb. Geol.Palaont. Abh., 202, 287-311.