Εφαρμοσμένη Γεωμορφολογία-Φυσικοί Κίνδυνοι-Καταστροφές

Το μάθημα επικεντρώνεται στις εφαρμογές της Γεωμορφολογίας και σε ειδικότερα θέματα:

αστικοποίησης και των μεταβολών του γεωμορφολογικού περιβάλλοντος λόγω των ανθρώπινων παρεμβάσεων,

• ανθρωπογενούς τοπίου-αναγλύφου,
• μεταβολών χρήσεων Γης,
• εγγυοβελτιωτικών έργων (λιμνοδεξαμενών, τεχνητών διοχετεύσεων),
• εκτίμησης γεωμορφολογικών κινδύνων,
• διαχείρισης γεωμορφολογικών καταστροφών,
• πλημμύρες,
• διαβρωση,
• κινήσεις βαρύτητας (καταπτώσεις, ολισθήσεις, ερπυσμοί, καθιζήσεις, καταρρεύσεις),
• επίδραση αναγλύφου στις κατασκευές,
• καθορισμού ασφαλών χώρων για ανάπτυξη ανθρώπινων δραστηριοτήτων

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος θα έχουν αποκτήσει χρήσιμες και απαραίτητες δεξιότητες για τον μετέπειτα εργασιακό βίο τους.

Επίσης οι φοιτητές θα είναι ικανοί:

• να αναγνωρίζουν, να προσδιορίζουν και να περιγράφουν τις αρχές της εφαρμοσμένης γεωμορφολογίας στις υδρολογικές μελέτες, στην παράκτια ζώνη και στις χρήσεις γης,
• να κατανοούν, να διακρίνουν και να ερμηνεύουν τις επιπτώσεις της αστικοποίησης και των ανθρώπινων επεμβάσεων στις μεταβολές του γεωμορφολογικού περιβάλλοντος, στην αλλοίωση του αναγλύφου και τις επιδράσεις τους στην εκδήλωση φυσικών καταστροφών όπως πλημμύρες, κατολισθήσεις, καταπτώσεις, καθιζήσεις, διάβρωση,
• να υπολογίζουν φυσικές παραμέτρους για τον σχεδιασμό τεχνικών έργων όπως διευθετήσεις χειμάρρων, φράγματα, δρόμοι, οικισμοί καθώς και παράγοντες που επιδρούν στην εκδήλωση κινήσεων γαιών, πλημμύρων, διάβρωσης κ.λ.π.
• να εφαρμόζουν μεθόδους της εφαρμοσμένης γεωμορφολογίας στον σχεδιασμό τεχνικών έργων και στην εκτίμηση γεωμορφολογικών κινδύνων,
• να συλλέγουν και να αναλύουν, τη πρωτογενή στοιχεία καθώς και να συνδυάζουν και να συνθέτουν παραδείγματα μελετών, που έχουν γίνει στον διεθνή αλλά και στον ελλαδικό χώρο,
• να εξηγούν, να συλλέγουν, να συγκρίνουν και να αξιολογούν δεδομένα στην επίλυση προβλημάτων όπως είναι η εδαφολογία και το γεωλογικό υπόβαθρο αστικών περιοχών, η διαχείριση επιφανειακών υδάτων, η εκτίμηση φυσικών κινδύνων (πλημμύρες, κινησεις βαρύτητας, διάβρωση), η ανάπτυξη, ο σχεδιασμός και διαχείριση αστικών περιοχών

Οι γενικές ικανότητες που θα πρέπει να έχουν αποκτήσει οι φοιτητές και στις οποίες αποσκοπεί το μάθημα είναι:

• Θεωρητική σκέψη και ικανότητα μετατροπής της θεωρίας σε πράξη
• Ικανότητα εφαρμογής γνώσεων στην επίλυση προβλημάτων
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Α. Διαλέξεις μαθήματος

Οι παραδόσεις του μαθήματος περιλαμβάνουν:

Διαφορά θεωρητικής και εφαρμοσμένης γεωμορφολογίας.

• Κλιματικές αλλαγές του παρελθόντος (Τεταρτογενές),
• Εφαρμογές της Γεωμορφολογίας (επιφανειακά και υπόγεια νερά, χερσaίο ανάγλυφο, υδρογραφικά δίκτυα, δελταϊκές περιοχές, μεταβολές στάθμης θάλασσας).
• Γεωμορφολογία και χρήσεις γης.
• Αστικοποίηση και μεταβολές στο Γεωμορφολογικό περιβάλλον.
• Φυσικοί κίνδυνοι και καταστροφές (Κινήσεις βαρύτητας, Πλημμύρες, Διάβρωση κλπ).
• Τεχνικά και περιβαλλοντικά θέματα των αστικών περιοχών όπως εδαφολογία και γεωλογικό υπόβαθρο αστικών περιοχών, διαχείριση επιφανειακών υδάτων, εκτίμηση φυσικών κινδύνων (πλημμύρες, κατολισθήσεις, καταπτώσεις, καθιζήσεις, διάβρωση), ανάπτυξη σχεδιασμός και διαχείριση αστικών περιοχών.

Β. Ασκήσεις εμπέδωσης

• Πρόσωπο με πρόσωπο διαλέξεις
• Πρακτικές ασκήσεις, ασκήσεις πεδίου

• Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.
• Χρήση πολυμέσων και πλατφόρμας Powerpoint.

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική

Α. Διαλέξεις (60%)

• προετοιμασία και παρουσίαση από τους φοιτητές μιας εργασίας (από λίστα θεμάτων),
• ερωτήσεις κατά την ώρα της παρουσίασης

Β. Ασκήσεις-Εργαστήριο (40%)

1. Μπαθρέλλος Γ., Σκυλοδήμου Χ. (2021): «Καρστική Γεωμορφολογία & Αρχές Σπηλαιολογίας», εκδ. «Κάλλιπος».
2. Σημειώσεις Μαθήματος Θεωρίας και Εργαστηρίου που παρέχονται σε pdf μέσω e-class.
3. Λέκκας, Ε.Λ. (2010): «Φυσικές & Τεχνολογικές Καταστροφές», εκδ. Access Pre-Press, διατίθεται ελεύθερα σε μορφή pdf μέσω του συνδέσμου https://www.openbook.gr/fysikes-kai-texnologikes-katastrofes/
4. Oya, M. (2001): Applied Geomorphology for Mitigation of Natural Hazards, p. 182, Springer.
5. Julien, P.Y. (2002): River mechanics, p. 456, Cambridge University Press.
6. Boon, P.J., Raven, P.J. (2012): River Conservation and Management, p. 411, Wiley.
7. Anbazhagan, S., Subramanian, S.K., Yang, X. (2011): Geoinformat i cs in Applied Geomorphology, p. 387, CRC Press - Taylor & Francis.
8. Allison, R.J. (2002): Applied Geomorphology, p. 480, Wiley.
9. Slaymaker, O. (2000): Geomorphology, Human Activity and Global Environmental Change, p. 334, Wiley.
10. Fookes, P.G., Lee, E.M., Griffiths, J.S. (2007):Engineering Geomorphology, Theory and Practice, p. 307, CRC Press - Taylor and Francis.